Những lợi ích sức khỏe từ yến sào - quà tặng quý của tự nhiên

Trải qua hàng thế kỷ, yến sào từng là món đồ bát trân, sản phẩm quý dành riêng để dâng lên các vị vua và quý tộc. Ngày nay, yến sào đã trở thành nguồn dưỡng chất bổ ích, đặc biệt hữu ích cho người già, phụ nữ và trẻ nhỏ. Hãy cùng khám phá thêm về yến sào trong bài viết dưới đây.

Chim yến dùng nước dãi của chính mình để tạo nên tổ yến

1. Tìm hiểu về yến sào

Yến sào được tạo ra từ tổ của chim yến, chủ yếu thuộc họ Vũ Yến. Các loài chim yến khác nhau như yến đảo Java, yến lưng màu tro, yến một màu và yến đảo Hải Nam, đều tạo ra các loại tổ yến khác nhau.

Khác với các loài chim khác thường dùng cành cây làm tổ, chim yến sử dụng chất nước dãi của chính mình để tạo nên tổ yến độc đáo.

Việc phân loại yến sào dựa vào cảm quan màu sắc, có hai loại chính: mao yến (còn gọi là quan yến) và huyết yến.

Mao yến là tổ yến mà chim yến dùng để đẻ trứng. Trong thời tiết lạnh, tổ thường có màu xám tro, hình dạng tổ bán nguyệt. Tổ yến chứa nhiều lớp sợi xơ chồng lên nhau hoặc tạo thành hình sóng lượn, bên trong tổ thường sần sùi và giòn dễ gãy. Mỗi tổ nặng khoảng 10 gam.
Bạch yến hoặc quan yến là tổ yến mà chim yến xây dựng lần thứ hai, có màu trắng trong suốt, thỉnh thoảng có lông yến lẫn vào. Hình dạng tổ tương đối phẳng và trơn, tương đương với mao yến.
Huyết yến có hình dạng và kích cỡ tương tự bạch yến, nhưng có sợi xơ màu huyết nâu đỏ do máu của chim mẹ. Yến huyết rất hiếm và có giá trị cao.

Ngoài ra, còn các loại yến khác như yến thiên (màu vàng), yến địa (màu xám xù xì), và yến bài (tổ yến đang được xây dựng).

Chim yến sống ở các vùng Đông Nam Á, bao gồm Indonesia, Philippines và miền nam Trung Quốc như Phúc Kiến, Hải Nam và Quảng Đông. Ở Việt Nam, yến sào thường sống ở các tỉnh ven biển như Cù Lao Chàm, Khánh Hòa, thường tạo tổ trên các vách đá dựng đứng hoặc trong những vịnh nước sâu. Thu hoạch tổ thường diễn ra vào tháng 4 và tháng 6 hàng năm.

2. Thành phần hóa học

Theo cho biết của Dược sĩ – Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội: Khi phân tích thành phần dinh dưỡng của yến sào, chúng ta có thể thấy sự đa dạng và giàu giá trị của nó:

Protein (gần 50%): Yến sào là một nguồn giàu protein, đây là thành phần quan trọng cung cấp nguồn năng lượng và duy trì sức khỏe cơ bắp, da, mắt và các cơ quan khác trong cơ thể.
Glucid (30%): Carbohydrate cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, phần carbohydrate trong yến sào thấp hơn so với protein, giúp làm giảm tác động đối với tăng đường huyết.
Amino acids trong protein: Nhóm amino acid là “xây dựng” cho protein, và chúng có vai trò quan trọng trong nhiều chức năng cơ thể.

Tổ yến có thành phần hóa học đa dạng

Histidine (3%): Có vai trò trong sự phát triển của trẻ em và duy trì chức năng của các tế bào thần kinh.
Arginine (3%): Hỗ trợ cải thiện lưu thông máu, tăng cường hệ miễn dịch, và tham gia vào quá trình làm sẽ các hợp chất quan trọng trong cơ thể.
Cystine (2.5%): Có vai trò trong quá trình tạo ra các protein, enzyme và axit amin khác.
Tryptophan (1.4%): Cần thiết cho sự sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng.
Tyrosine (5.6%): Có vai trò trong việc sản xuất các hợp chất quan trọng như dopamine, epinephrine và norepinephrine.
Khoáng chất: Yến sào cũng cung cấp các khoáng chất quan trọng như:
Photpho: Quan trọng cho sức khỏe xương và răng.
Sắt: Cần thiết cho việc sản xuất hồng cầu và cải thiện sự cung cấp oxi trong cơ thể.
Canxi: Quan trọng cho sức khỏe xương và chức năng cơ và thần kinh.

3. Công dụng dành cho sức khỏe

Theo Giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng cho biết: Yến sào có rất nhiều công dụng tốt cho sức khoẻ có thể kể đến như:

Bồi bổ sức khỏe: Yến sào chứa nhiều protein và amino acid quan trọng giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ tái tạo cơ bắp, da, mắt và tế bào khác trong cơ thể.
Tăng cường hệ miễn dịch: Các amino acid như arginine và cystine trong yến sào có khả năng tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh tật và vi khuẩn gây hại.
Tái tạo tế bào: Các thành phần của yến sào có khả năng thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào, giúp da trở nên mịn màng và khỏe mạnh.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch: Cystine và arginine có khả năng cải thiện lưu thông máu, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và duy trì huyết áp ổn định.
Cải thiện tâm trạng: Yến sào chứa tryptophan, một amino acid cần thiết cho sự sản xuất serotonin – chất dẫn truyền thần kinh có tác động tích cực đối với tâm trạng và tình trạng tinh thần.
Hỗ trợ tiêu hóa: Yến sào có tính kiềm, giúp cân bằng độ pH trong dạ dày, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm triệu chứng đầy hơi, buồn nôn.
Dinh dưỡng cho người già, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ: Yến sào cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng cho người già và phụ nữ mang thai, giúp duy trì sức khỏe và phát triển thai nhi. Đối với trẻ nhỏ, yến sào có thể cung cấp nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển toàn diện.
Hỗ trợ sức khỏe xương và răng: Chứa nhiều canxi và photpho, yến sào giúp cải thiện sức khỏe xương và răng.
Cải thiện hiệu suất tập trung và tư duy: Nhờ chứa các amino acid quan trọng, yến sào có thể hỗ trợ tăng cường khả năng tập trung và cải thiện tư duy.

Từ yến sào chế biến được nhiều món ngon

4. Lưu ý khi sử dụng

Theo chia sẻ của Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM: Khi sử dụng yến sào cần phải lưu ý một số điều sau đây:

Không nên sử dụng cho những người có bệnh ngoại cảm và tỳ vị hư hàn: Những người có cảm giác nhạy bén với các yếu tố từ bên ngoài và tỳ vị hư hàn (ví dụ: ăn uống không tiêu, tiêu chảy mạn tính) nên hạn chế hoặc không nên sử dụng yến sào để tránh tác động tiêu cực đối với sức khỏe.
Phân biệt yến sào thật và hàng giả mạo: Do nhu cầu sử dụng yến sào lớn, tình trạng làm giả và pha trộn ngày càng phổ biến. Để đảm bảo chất lượng, nên mua yến sào từ các nguồn uy tín và chú ý kiểm tra chứng nhận sản phẩm.
Ô nhiễm tiềm ẩn: Yến sào cũng có thể chứa các chất ô nhiễm từ môi trường, bao gồm hàm lượng nitrit, nitrat, vi khuẩn, nấm, kim loại nặng và các chất độc hại khác. Nên lựa chọn yến sào từ nguồn có chất lượng được kiểm định và đảm bảo an toàn.
Đặc biệt cẩn trọng cho những đối tượng nhạy cảm: Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và đang cho con bú, cũng như những người mắc bệnh mãn tính nên cẩn trọng khi sử dụng yến sào, do yến sào có thể chứa các tạp chất và ô nhiễm có hại đối với sức khỏe của họ.
Tìm hiểu nguồn gốc sản phẩm: Nếu có thể, tìm hiểu về nguồn gốc và cách sản xuất của yến sào mà bạn đang sử dụng. Điều này có thể giúp bạn xác định được chất lượng sản phẩm và đảm bảo sự an toàn khi sử dụng.

Theo Tin y tế – tổng hợp từ Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur