Phương pháp lựa chọn vitamin và thực phẩm bổ sung hiệu quả, an toàn

Vitamin và khoáng chất có thể giúp ngăn ngừa một số bệnh mạn tính. Thông thường, việc uống vitamin hàng ngày là an toàn nếu được bác sĩ hoặc dược sĩ khuyên dùng.

• Bao nhiêu protein là đủ cho cơ thể?
• Bé 3 tháng tuổi cần bổ sung vitamin D như thế nào?
• Tìm hiểu về bệnh nhiễm sán chó và những điều quan trọng cần biết

1. Bạn có cần thiết phải sử dụng thực phẩm bổ sung không?

Nhiều người dùng thực phẩm bổ sung để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, hầu hết các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể có thể được cung cấp qua chế độ ăn uống cân bằng với trái cây, rau củ, ngũ cốc, protein nạc, và sữa ít béo hoặc không béo.

Thực phẩm bổ sung chỉ nên sử dụng khi không thể đáp ứng đủ dinh dưỡng từ thực phẩm. Các nhóm người có thể cần thực phẩm bổ sung bao gồm:

Người trên 50 tuổi: Phụ nữ sau mãn kinh có thể cần bổ sung canxi và vitamin D do sự thay đổi hormone, dẫn đến giảm mật độ xương, tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương

Phụ nữ mang thai hoặc có kế hoạch mang thai: Có thể được khuyên dùng axit folic để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh.

Người ăn chay và ăn thuần chay: Do không tiêu thụ sữa, cá hoặc thịt, họ có thể thiếu hụt các vitamin như B2, B12 và D, cần phải bổ sung thêm.

2. Dấu hiệu thiếu hụt dinh dưỡng

Các triệu chứng thiếu hụt dinh dưỡng thay đổi tùy thuộc vào loại vitamin hoặc khoáng chất mà cơ thể thiếu. Cô Trương Thị Thanh Nga, giảng viên Cao đẳng điều dưỡng tphcm cho biết các triệu chứng có thể bao gồm:

• Đau ngực và khó thở.
• Táo bón.
• Mệt mỏi.
• Cảm giác chóng mặt, đau đầu.
• Nhịp tim không đều.
• Nhiệt độ cơ thể thấp.
• Co thắt và yếu cơ.
• Da nhợt nhạt hoặc vàng.
• Ngứa ran ở tay và chân…

Một số tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng sức khỏe. Ví dụ, thiếu vitamin D có thể gây ra loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương.

3. Sử dụng thực phẩm bổ sung có an toàn không?

Nói chung, việc uống vitamin hàng ngày là an toàn nếu có sự chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ Cao đẳng Dược. Tuy nhiên, cần lưu ý không tiêu thụ vượt quá mức tối đa có thể dung nạp (UL) cho bất kỳ loại vitamin hay khoáng chất nào.

Tác dụng phụ có thể khác nhau, tùy thuộc vào loại, liều lượng, tần suất sử dụng và khả năng tương tác với các loại thuốc hiện tại. Các tác dụng phụ có thể từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng. Chẳng hạn, việc tiêu thụ quá nhiều sắt có thể gây ra đau bụng, táo bón và tiêu chảy. Hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu bất kỳ loại bổ sung nào.

Một số điểm cần lưu ý về an toàn khi sử dụng một số loại vitamin cụ thể bao gồm:
Chất chống oxy hóa: Một số nghiên cứu cho thấy liều cao của các chất chống oxy hóa như vitamin C và E có thể tương tác với các phương pháp điều trị ung thư. Người đang điều trị ung thư nên tư vấn với bác sĩ trước khi sử dụng các loại bổ sung này.

Beta-carotene: Nghiên cứu chỉ ra rằng liều lượng cao của sắc tố này, được chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể, có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở những người hút thuốc.
Vitamin D: Việc uống quá nhiều vitamin D có thể dẫn đến tình trạng tích tụ canxi trong máu (tăng canxi huyết), có thể gây ra sỏi thận.

4. Làm thế nào để bổ sung vitamin hiệu quả?

Trước tiên, nên duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Một số nhóm người như người cao tuổi, phụ nữ mang thai và cho con bú, người mắc một số bệnh lý nhất định, và những người ăn chay (hoặc ăn thuần chay) có thể cần sử dụng thực phẩm bổ sung.

Trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng (có thể cần làm xét nghiệm để kiểm tra nồng độ vitamin và khoáng chất trong cơ thể).
Thực phẩm bổ sung có thể tương tác với một số tình trạng sức khỏe hoặc loại thuốc nhất định, vì vậy cần lưu ý. Khi mua thực phẩm bổ sung, hãy lưu ý những điều sau:

Thận trọng với các sản phẩm ‘tự nhiên’: Một số thành phần tự nhiên có thể gây hại cho gan.
Cân nhắc liều lượng: Tránh sử dụng vượt quá giới hạn hấp thụ tối đa (UL) cho bất kỳ chất dinh dưỡng nào.

Đánh giá rủi ro: Cân nhắc các rủi ro và tác dụng phụ của bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, đồng thời xem xét lợi ích so với nguy cơ…

Chọn mua từ nguồn gốc rõ ràng.

Cách và thời điểm uống thực phẩm bổ sung cũng rất quan trọng: Ví dụ, nên uống vào buổi sáng khi bụng đói hoặc với một cốc nước đầy để tối đa hóa hiệu quả.

Nguồn: Tin y tế – Trường Cao đẳng Y dược Pasteur