Trong Y học truyền, có nhiều loại thảo dược được biết đến với tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ tiểu tiện, giúp loại bỏ sỏi và ngăn chặn sự hình thành sỏi trong thận.
- Cây bình vôi – thảo dược quý của người Việt
- 10 lợi ích của ánh sáng mặt trời đối với sức khỏe của bạn
- Xu hướng sử dụng thuốc từ dược liệu trong tương lai
Cỏ bờm ngựa
Chứng sỏi đường tiết niệu, được gọi là “sa lâm” hoặc “thạch lâm” trong y học cổ truyền, bao gồm một số triệu chứng như đau bụng, đau lưng, tiểu đau rát, tiểu buốt, tiểu nhiều lần và có thể xuất hiện máu trong nước tiểu.
Trong y học cổ truyền, có nhiều loại thảo dược được biết đến với tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ tiểu tiện, giúp loại bỏ sỏi và ngăn chặn sự hình thành sỏi trong thận, như là:
Cỏ bờm ngựa
Cỏ bờm ngựa, có tên khoa học là Pogonatherum crinitum (Thunb.) Kunch., thuộc họ lúa. Đây là một cây nhỏ mọc thành bụi, cao khoảng 15-20cm. Thân cây nhẵn nhỏ, mảnh, có đốt dày sít nhau. Lá có hình dạng dải nhọn, mềm, rộng từ 1,3-3,5cm, được xếp thành 2 dãy so le. Gốc lá tròn, gân mảnh tạo thành những đường màu trắng trên lá. Bẹ lá mềm, dẹt, nhẵn, không có lưỡi rõ ràng. Hoa của cây có mày, có màu vàng và trông giống như bờm ngựa.
Dược sĩ Liên thông Cao đẳng Dược TPHCM cho biết: Theo quan niệm Đông y, cỏ bờm ngựa được cho là có vị ngọt, tính mát và có tác dụng vào ba kinh Tỳ, Thận và Bàng quang. Nó có khả năng thanh nhiệt, làm mát máu, hỗ trợ tiểu tiện. Cỏ bờm ngựa được sử dụng để chữa trị các triệu chứng như phát sốt phiền khát, tiết tả, viêm gan vàng da, tiểu đường, tiểu ra máu và tiểu tiện khó khăn…
Để chữa trị viêm niệu đạo, có thể sử dụng một phương pháp bao gồm các thành phần sau: cỏ bờm ngựa, mã đề, rễ cỏ tranh, mỗi loại 15g, và biển súc 24g. Chúng được sắc nước để uống thay thế nước hàng ngày.
Đối với việc điều trị phát sốt, phiền khát, tiểu buốt và tiểu ra máu, có thể sử dụng cỏ bờm ngựa tươi từ 60-120g. Cỏ được sắc nước và uống trong suốt ngày.
Để chữa trị di tinh và tiểu tiện đục, có thể sử dụng một phương pháp bao gồm các thành phần sau: cỏ bờm ngựa tươi 50g và hải kim sa tươi (bao gồm cành và lá thòng bong) 24g. Chúng được sắc nước và uống trong suốt ngày.
Cỏ gà
Cỏ gà
Cỏ gà, được gọi là cỏ ống hoặc cỏ chỉ, có tên khoa học là Cynodon dactylon Pers. Thuộc họ Lúa Poaceae (Gramineae). Cỏ gà là một loại cây thảo sống dai, với thân cây có nhiều cành. Lá của cỏ gà có hình dạng phẳng, ngắn, hẹp và nhọn, có chiều dài khoảng 3-4cm. Cụm hoa của nó bao gồm 2-5 bông hình ngón tay, có chiều dài từ 2,5-5cm và có màu xanh hoặc tím.
Khi sử dụng cỏ gà trong mục đích thuốc, người ta thường đào cây, cắt lấy thân rễ sau đó rửa sạch để loại bỏ đất và cát. Sau đó, thân rễ có thể được phơi khô hoặc sấy khô.
Dược sĩ Cao đẳng Dược cho biết: Theo y học cổ truyền, cỏ gà có tính bình, không độc và có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi niệu thông lâm, trừ phong, chỉ huyết (cầm máu) và sinh cơ. Thường được sử dụng để chữa nhiệt lâm (đái rắt, đái buốt do nhiệt), thạch lâm (sỏi tiết niệu), các trường hợp rối loạn tiết niệu như viêm thận, viêm bàng quang, vàng da, sỏi thận, sỏi gan, sỏi mật, thấp khớp, thống phong, kinh nguyệt không đều ở phụ nữ, sốt cao ở trẻ nhỏ, tiểu ít hoặc tiểu tiện khó…
Đối với trường hợp sỏi tiết niệu, ta có thể sử dụng 30-50g cỏ gà và sắc nước uống thay trà trong ngày. Có thể kết hợp với thòng bong (bòng bong), kim tiền thảo và xa tiền thảo (mã đề), mỗi loại 10g, và sắc uống cùng nhau.
Rau dừa nước
Rau dừa nước
Rau dừa nước, có tên khoa học là Jussiaea repens L. (Ludwigia adscendens (L.) Hara), thuộc họ Rau dừa nước (Oenotheraceae), là một loại cây thảo mọc bò hoặc nổi trên mặt nước. Cây có lá hình trứng hoặc hơi thuôn, cuống hơi hẹp lại và đầu lá tù hoặc hơi tròn, có kích thước khoảng 4-6cm. Hoa mọc đơn độc ở kẽ lá, có màu trắng và cuống hoa dài khoảng 1cm. Quả của cây có hình dạng nang trụ dài khoảng 25mm, chia thành ba mảnh khi chín, và bề mặt của nó có lông. Hạt của cây nhỏ, có hình dạng khối chữ nhật và số lượng nhiều.
Để sử dụng rau dừa nước làm thuốc, có thể thu hái quanh năm. Sau khi thu hái, rửa sạch, thái nhỏ và tiến行 phơi hoặc sấy khô.
Theo y học cổ truyền, rau dừa nước có vị ngọt, nhạt và tính mát. Nó có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tăng lượng máu và giải độc. Rau dừa nước được sử dụng để chữa cảm sốt, ho khan, đái đục và phù thũng…
Đối với trường hợp tiểu tiện nhỏ giọt và nước tiểu đục (lâm trọc), ta có thể sử dụng 30-50g rau dừa nước cùng với 15g đường phèn. Lấy nước từ rau dừa nước, chia thành 2 lần uống trong ngày, uống trước bữa ăn.
Chuyên mục Tin y tế – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cập nhật và chia sẻ