Cảm cúm, sốt, đau đầu, đầy bụng, tiêu chảy… là những vấn đề sức khỏe thường gặp, vì vậy việc dự trữ trong tủ thuốc gia đình cần có một số loại thiết yếu là điều cần thiết.
- 6 loại thuốc không kê đơn có thể gây hại cho người lớn tuổi
- Sổ mũi uống thuốc gì? Các thuốc phổ biến hiệu quả
- Nguyên nhân và phương pháp giảm đau dạ dày ban đêm an toàn
Dược sĩ Cao đẳng Dược TPHCM chia sẻ các loại thuốc cần có trong tủ thuốc gia đình để điều trị triệu chứng cấp tính cụ thể bên dưới nhé!
1. Thuốc giảm đau, hạ sốt và điều trị cảm cúm
1.1 Thuốc giảm đau, hạ sốt
Paracetamol là loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến với nhiều dạng bào chế như viên nén, viên sủi, viên đặt hậu môn, siro… Thuốc được sử dụng khi có triệu chứng sốt hoặc đau từ nhẹ đến vừa. Trẻ em có thể dùng paracetamol dạng siro hoặc thuốc đặt hậu môn.
Ngoài ra, ibuprofen và aspirin cũng có tác dụng giảm đau, hạ sốt, tuy nhiên aspirin không nên dùng cho trẻ dưới 16 tuổi trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
1.2 Thuốc chống dị ứng
Nên có sẵn một số loại thuốc kháng histamin như cetirizine, levocetirizine, loratadine, desloratadine, fexofenadine… để kiểm soát các triệu chứng chảy mũi, mề đay, dị ứng thức ăn, dị ứng thời tiết. Một số thuốc có thể gây buồn ngủ, do đó cần thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.
2. Thuốc điều trị rối loạn tiêu hóa
2.1 Thuốc trị tiêu chảy
Các thuốc như diosmectite, loperamide, attapulgite, berberine… hoạt động theo nhiều cơ chế khác nhau, giúp hấp phụ tác nhân gây hại, bảo vệ niêm mạc tiêu hóa, kháng khuẩn hoặc giảm nhu động ruột. Khi có triệu chứng tiêu chảy, có thể sử dụng các thuốc này theo hướng dẫn của từng loại chế phẩm. Thông thường, thuốc được bào chế dạng bột, cần pha với nước và lắc đều trước khi uống.
Quan trọng nhất là bù nước và điện giải nếu tiêu chảy xảy ra nhiều lần trong ngày. Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng như sốt cao, lơ mơ, tiêu phân nhầy hoặc có máu, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám.
2.2 Thuốc trị táo bón
Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều tinh bột và chất béo có thể dẫn đến táo bón. Để cải thiện, cần uống nhiều nước, bổ sung rau xanh và trái cây để kích thích nhu động ruột và tăng khối lượng phân, giúp đại tiện dễ dàng hơn.
Nếu tình trạng táo bón kéo dài, có thể sử dụng một số thuốc như sorbitol, lactulose… Các thuốc này thường có dạng bột hoặc hỗn dịch, cần pha với nước và uống khi đói để đạt hiệu quả tốt nhất.
3. Thuốc trị đau dạ dày
Đau dạ dày thường liên quan đến tình trạng dư axit. Một số thuốc giúp trung hòa axit, giảm đau, ợ chua, trào ngược như Kremil-S, siloxogene, gastropulgite, gaviscon… Các thuốc này nên uống sau bữa ăn.
Dạng hỗn dịch có thể uống trực tiếp hoặc pha loãng với nước, trong khi dạng viên nhai cần nhai kỹ trước khi nuốt.
4. Thuốc hỗ trợ tiêu hóa
Chế độ ăn nhiều đạm, dầu mỡ hoặc sử dụng rượu bia có thể gây đầy bụng, khó tiêu. Các men tiêu hóa như pancreatin, alpha-amylase, papain hoặc thuốc giảm bọt khí như simeticone có thể giúp cải thiện tình trạng này. Một số chế phẩm phổ biến gồm grazyme, enterpass…, giúp kích thích tiêu hóa và giảm triệu chứng đầy hơi, tức bụng.
5. Dụng cụ sơ cứu vết thương
Tủ thuốc gia đình nên trang bị sẵn các vật dụng sơ cứu cơ bản như băng cá nhân, gạc vô trùng và kéo. Các dung dịch sát trùng phổ biến có thể sử dụng để làm sạch vết thương gồm povidon iod (povidine, betadine), oxy già và cồn 70 độ.
6. Thuốc điều trị bệnh mạn tính
Đối với người mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, cần theo dõi chỉ số đường huyết, huyết áp thường xuyên và tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ về liều lượng, thời gian dùng thuốc. Người bệnh cũng nên dự trữ đủ lượng thuốc cần thiết để tránh gián đoạn điều trị.
Lưu ý: Tuy nhiên, không nên tích trữ quá nhiều loại thuốc hoặc sản phẩm chăm sóc sức khỏe tại nhà, vì điều này có thể dẫn đến tình trạng thuốc hết hạn, gây lãng phí.
7. Biện pháp tăng cường hệ miễn dịch trong mùa cúm
Dưới đây chuyên gia, giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM là một số cách cụ thể:
7.1 Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý
Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C: Cam, chanh, bưởi, ổi, dâu tây giúp tăng đề kháng.
Bổ sung kẽm: Có trong hải sản, thịt bò, đậu, hạt dinh dưỡng giúp hỗ trợ miễn dịch.
Ăn thực phẩm giàu probiotic: Sữa chua, kim chi, dưa cải giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Đảm bảo cung cấp đủ protein: Thịt, cá, trứng, sữa giúp cơ thể sản sinh kháng thể.
7.2 Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng
Ngủ từ 7-8 giờ mỗi đêm giúp cơ thể tái tạo năng lượng và duy trì miễn dịch.
Tránh căng thẳng quá mức, có thể tập thiền, yoga hoặc hít thở sâu để thư giãn.
7.3 Duy trì vận động hợp lý
Tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút/ngày (đi bộ, yoga, bơi lội…) giúp tăng cường tuần hoàn và nâng cao sức đề kháng.
7.4 Bổ sung vitamin và khoáng chất
Vitamin D giúp tăng cường miễn dịch, có thể bổ sung qua thực phẩm hoặc tắm nắng 15-20 phút/ngày.
Vitamin A, E hỗ trợ bảo vệ tế bào miễn dịch, có nhiều trong cà rốt, bí đỏ, dầu oliu.
7.5 Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài, tránh tiếp xúc với người có dấu hiệu cảm cúm.
Vệ sinh nhà cửa, khử khuẩn các bề mặt thường xuyên tiếp xúc.
7.6 Tiêm phòng cúm hàng năm
Vaccine cúm giúp cơ thể tạo miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm bệnh và biến chứng nặng.
Áp dụng những biện pháp trên sẽ giúp bạn tăng cường sức đề kháng và bảo vệ cơ thể tốt hơn trong mùa cúm.
Nguồn: Tin Y tế – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur