Chứng chỉ hành nghề Hộ sinh là gì? Điều kiện, thủ tục và hồ sơ cần biết

Trong ngành y tế, việc sở hữu chứng chỉ hành nghề Hộ sinh là yêu cầu bắt buộc để được hành nghề chăm sóc sức khỏe sinh sản một cách hợp pháp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ chứng chỉ hành nghề nữ hộ sinh là gì, điều kiện cấp, hồ sơ cần chuẩn bị và thủ tục thực hiện theo quy định mới nhất của Bộ Y tế năm 2025.

Chứng chỉ hành nghề Hộ sinh là gì?

Chứng chỉ hành nghề Hộ sinh là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực hành và sức khỏe để hành nghề trong lĩnh vực hộ sinh. Đây là loại chứng chỉ bắt buộc đối với những ai muốn làm việc trong các cơ sở khám chữa bệnh, bệnh viện, phòng sinh hay các cơ sở y tế tư nhân có liên quan đến công tác sản – phụ khoa.

Theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh, chứng chỉ hành nghề Nữ Hộ sinh cho phép người hành nghề thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn như chăm sóc thai kỳ, đỡ đẻ, chăm sóc mẹ và trẻ sơ sinh sau sinh, tư vấn sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình. Việc cấp chứng chỉ này nhằm đảm bảo rằng người hành nghề có đủ năng lực và đạo đức nghề nghiệp để thực hiện các hoạt động chăm sóc sức khỏe sinh sản an toàn, hiệu quả.

Từ ngày 01/01/2024, theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023, thuật ngữ “chứng chỉ hành nghề” được thay bằng “giấy phép hành nghề” và có thời hạn 5 năm. Tuy nhiên, trong thực tế nhiều người vẫn quen gọi là “chứng chỉ hành nghề hộ sinh”, nên bài viết này sử dụng cả hai cách gọi để bạn dễ theo dõi.

Tại sao cần có chứng chỉ hành nghề Hộ sinh?

Việc sở hữu chứng chỉ hành nghề Nữ Hộ sinh không chỉ là yêu cầu bắt buộc của pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

• Khẳng định năng lực chuyên môn: Chứng chỉ là minh chứng cho trình độ, kỹ năng và kinh nghiệm thực tế của người hành nghề.
• Bảo đảm an toàn cho sản phụ và trẻ sơ sinh: Việc hành nghề hợp pháp giúp đảm bảo mọi quy trình chăm sóc thai sản được thực hiện đúng quy chuẩn y tế.
• Điều kiện bắt buộc để được tuyển dụng: Các cơ sở y tế công lập và tư nhân chỉ tuyển hộ sinh đã có chứng chỉ hành nghề hợp lệ.
• Tăng uy tín nghề nghiệp: Người có chứng chỉ hợp pháp thường được đánh giá cao về chuyên môn, dễ thăng tiến và có cơ hội hành nghề tại nhiều cơ sở khác nhau.

Điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề Hộ sinh

Để được cấp chứng chỉ hành nghề Nữ Hộ sinh, người hành nghề cần đáp ứng các điều kiện cơ bản sau:

Trình độ chuyên môn

• Có bằng tốt nghiệp Đại học, Cao đẳng Hộ sinh hoặc ngành y tế phù hợp do cơ sở đào tạo được công nhận tại Việt Nam cấp.
• Nếu tốt nghiệp ở nước ngoài, bằng cấp phải được công nhận tương đương tại Việt Nam.

Thời gian thực hành

Theo quy định của Bộ Y tế, người xin cấp chứng chỉ hành nghề Hộ sinh phải có ít nhất 6 tháng thực hành chuyên môn tại cơ sở khám chữa bệnh, trong đó có thời gian thực hành tại khoa sản và khoa hồi sức cấp cứu.

Sức khỏe và phẩm chất đạo đức

• Có giấy chứng nhận đủ sức khỏe hành nghề do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp.
• Có phẩm chất đạo đức tốt, không trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị cấm hành nghề.

Kiểm tra năng lực hành nghề (theo luật mới)

Từ năm 2024, người đề nghị cấp giấy phép hành nghề Hộ sinh (tức chứng chỉ hành nghề hộ sinh) phải vượt qua kỳ đánh giá năng lực hành nghề do Bộ Y tế hoặc cơ quan được ủy quyền tổ chức.

Hồ sơ xin cấp chứng chỉ hành nghề Hộ sinh

Hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề Nữ Hộ sinh gồm các giấy tờ sau:

• Đơn đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề (theo mẫu của Bộ Y tế).
• Bản sao công chứng bằng tốt nghiệp chuyên ngành hộ sinh hoặc ngành y tế liên quan.
• Giấy xác nhận quá trình thực hành nghề có xác nhận của người đứng đầu cơ sở y tế.
• Phiếu lý lịch tư pháp số 1 (hoặc số 2 nếu yêu cầu).
• Giấy chứng nhận đủ sức khỏe hành nghề.
• 02 ảnh chân dung 4×6 cm nền trắng.

Mẹo nhỏ: Khi chuẩn bị hồ sơ xin chứng chỉ hành nghề Hộ sinh, bạn nên photo và công chứng thêm 1–2 bộ dự phòng để dễ dàng bổ sung khi cơ quan yêu cầu.

Thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề Hộ sinh

Quy trình cấp chứng chỉ hành nghề hộ sinh được thực hiện theo các bước sau:

Nộp hồ sơ tại Sở Y tế tỉnh, thành phố nơi cá nhân cư trú hoặc nơi làm việc.

Cơ quan tiếp nhận kiểm tra hồ sơ:

• Nếu đầy đủ, hợp lệ, cấp giấy biên nhận.
• Nếu thiếu sót,  yêu cầu bổ sung trong 5 ngày làm việc.

Thẩm định và xét duyệt hồ sơ: Sở Y tế sẽ xem xét năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực hành, sức khỏe…

Cấp chứng chỉ hành nghề Hộ sinh trong thời hạn tối đa 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Nhận chứng chỉ: Người nộp hồ sơ đến trực tiếp Sở Y tế hoặc đăng ký nhận qua bưu điện.

Thời hạn và gia hạn chứng chỉ hành nghề Hộ sinh

Theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, giấy phép hành nghề (thay cho chứng chỉ) có thời hạn 5 năm. Trước khi hết hạn 60 ngày, cá nhân cần làm thủ tục gia hạn chứng chỉ hành nghề Hộ sinh để tiếp tục được hành nghề hợp pháp.

Hồ sơ gia hạn tương tự như khi cấp mới, tuy nhiên sẽ không cần nộp lại bằng cấp, chỉ cần bổ sung giấy chứng nhận hành nghề liên tục và hồ sơ kiểm tra năng lực định kỳ.

Một số lưu ý quan trọng

• Người chưa có chứng chỉ hành nghề Nữ Hộ sinh không được phép hành nghề hoặc tham gia các hoạt động chăm sóc sản phụ dưới danh nghĩa hộ sinh.
• Cần cập nhật quy định mới về việc chuyển đổi chứng chỉ sang giấy phép hành nghề.
• Nếu bị mất hoặc hư hỏng chứng chỉ, có thể xin cấp lại chứng chỉ hành nghề Hộ sinh tại Sở Y tế nơi cấp lần đầu.
• Nên thường xuyên bồi dưỡng kiến thức, tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn để phục vụ việc gia hạn và nâng cao chuyên môn.

Chứng chỉ hành nghề Hộ sinh là điều kiện bắt buộc để hành nghề trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe sinh sản. Việc có chứng chỉ không chỉ giúp bạn được công nhận năng lực chuyên môn, mà còn là “tấm vé thông hành” để phát triển sự nghiệp trong ngành y tế.

Nếu bạn đang theo học hoặc có dự định theo nghề hộ sinh, Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chính là lựa chọn lý tưởng để bạn được đào tạo bài bản, thực hành đầy đủ và được hướng dẫn chi tiết quy trình xin cấp chứng chỉ hành nghề nữ Hộ sinh sau khi tốt nghiệp.