Thuốc kháng viêm không steroid là những loại thuốc như thế nào?

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) được sử dụng rộng rãi, nhưng không phải ai cũng quan tâm đến các tác dụng phụ và ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng. Bài viết sau sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về NSAID.

1. Thuốc kháng viêm không steroid là những loại thuốc như thế nào?

Cô Trương Thị Thanh Nga, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ:

Thuốc kháng viêm không steroid là loại thuốc được dùng để giảm đau, chống viêm, có thể làm giảm sốt, và không chứa các thành phần steroid (có sự khác biệt so với nhóm corticosteroid, có các tác dụng phụ liên quan đến cân bằng nước và muối.). Một số thuốc kháng viêm không steroid phổ biến bao gồm aspirin, naproxen, diclofenac, ibuprofen…

Thuốc kháng viêm không steroid là những loại thuốc như thế nào?

2. Cơ chế tác dụng của thuốc kháng viêm không chứa steroid

Thuốc kháng viêm không chứa steroid có tác dụng giảm đau, chống viêm, hạ sốt và ngăn chặn sự hình thành của cục máu. Mỗi loại thuốc có mức độ tác dụng khác nhau:

Hạ sốt: Thuốc tăng quá trình thải nhiệt, làm ổn định trung tâm nhiệt ở dưới não, giúp hạ nhiệt độ cơ thể.

Giảm đau: Thuốc làm giảm đau bằng cách ức chế tổng hợp PGF2 alpha và giảm độ nhạy cảm của các thụ thần kinh cảm giác đối với các chất gây đau như histamin và serotonin. Điều này giúp giảm đau cho bệnh nhân, thường được sử dụng trong các trường hợp đau nhẹ như đau răng, đau đầu, đau khớp, mặc dù không có hiệu quả giảm đau như các loại thuốc giảm đau opioid (morphin).

Chống viêm: Thuốc ức chế sự tổng hợp prostaglandin bằng cách ức chế enzym cyclooxygenase. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng ức chế các kinin – các chất trung gian hóa học trong phản ứng viêm. NSAID giúp duy trì màng lysosome của tế bào, giải phóng enzym tiêu thể và ion superoxid, từ đó làm giảm quá trình viêm.

Ngăn chặn sự hình thành của cục máu và ngăn chặn sự đông máu: Thuốc ức chế enzym thromboxan synthetase, làm giảm tổng hợp thromboxan A2 – một chất làm đông máu. Tuy nhiên, ở liều cao, thuốc có thể làm tăng sự hình thành cục máu và làm tăng đông máu.

3. Nguy cơ biến chứng khi sử dụng thuốc kháng viêm không steroid

Chia sẻ với sinh viên Cao đẳng Dược cô Nga cho biết những tác dụng phụ của thuốc:

Có thể gây ra phản ứng dị ứng như ban đỏ da, ngứa ngáy, khó thở.

Nếu sử dụng thuốc trong thời gian dài, có thể dẫn đến loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, viêm thận cấp hoặc suy thận do khả năng ức chế tiểu cầu của thuốc.

Tác dụng ức chế tiểu cầu có thể gây độc tế bào, giảm bạch cầu, suy tủy, và gây rối loạn đông máu.

Các NSAID ức chế chuyên biệt COX-2 như celecoxib ít gây tác dụng phụ đối với dạ dày và thận, nhưng lại có thể tăng nguy cơ biến chứng tim mạch đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch, đặc biệt là mạch vành và tăng huyết áp.

Nếu dùng quá liều hoặc không tuân thủ đúng liều lượng, có thể gây ra các tác dụng phụ như ù tai, điếc, buồn nôn, rối loạn máu, tổn thương gan, viêm loét dạ dày và tá tràng.

Không nên kết hợp các loại thuốc kháng viêm không steroid với nhau vì điều này không tăng hiệu quả điều trị mà chỉ làm tăng nguy cơ các tác dụng phụ.

Suy gan mức độ nặng không được sử dụng thuốc kháng viêm không chứa steroid

4. Chỉ định và chống chỉ định của thuốc kháng viêm không steroid

4.1. Chỉ định của thuốc kháng viêm không steroid:

Bệnh viêm khớp như viêm khớp dạng thấp và viêm khớp phản ứng.
Bệnh hệ thống như lupus ban đỏ và xơ cứng bì toàn thể.
Thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống, đau vai gáy và đau thần kinh tọa.
Các bệnh lý phần mềm do thấp như viêm khớp vai và viêm lồi cầu xương cánh tay.

4.2. Chống chỉ định tuyệt đối của thuốc kháng viêm không steroid:

Người bệnh có bệnh lý chảy máu không kiểm soát.
Có tiền sử dị ứng với thành phần của thuốc.
Tình trạng loét dạ dày.
Suy gan nặng.
Suy thận.
Phụ nữ đang mang thai trong ba tháng đầu hoặc ba tháng cuối, cũng như phụ nữ đang cho con bú.

Người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn của bác sĩ về liều dùng và không tự ý điều chỉnh liều lượng, không vượt quá liều tối đa được chỉ định.

Nguồn: Tin tức y tế – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur