Sử dụng lại đơn thuốc cũ có thể tiềm ẩn nguy cơ tai biến nghiêm trọng

Nhiều người bệnh không cẩn thận và thường tái sử dụng đơn thuốc cũ. Dưới đây là những lý do tại sao bạn không nên sử dụng lại đơn thuốc của mình hoặc của người khác.

• Cách sử dụng thuốc hạ sốt đặt hậu môn cho trẻ một cách an toàn?
• Bà bầu có dùng miếng dán Salonpas được không?

Cô Thanh Nga giảng viên tại Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết: Mặc dù đơn thuốc thường chỉ được dùng cho một lần điều trị, nhiều bệnh nhân vẫn không cẩn thận và tái sử dụng đơn thuốc cũ. Thậm chí, họ còn khuyến cáo người thân sử dụng đơn thuốc của mình mà không nhận thức được đây là thói quen nguy hiểm.

Để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ, việc sử dụng thuốc cần phải chính xác về loại bệnh, liều lượng, và liệu trình. Sử dụng thuốc đúng người, đúng cách, và theo hướng dẫn là rất quan trọng.

1. Dù các triệu chứng lâm sàng có thể tương tự, chúng không nhất thiết chỉ ra cùng một bệnh

Nhiều bệnh có triệu chứng tương tự, nhưng điều này không có nghĩa là chúng là cùng một bệnh. Thực tế, các bệnh khác nhau có thể có nguyên nhân và phương pháp điều trị hoàn toàn khác biệt, dù triệu chứng có thể giống nhau. Ví dụ:

Sốt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như sốt virus, sốt xuất huyết, sốt phát ban, hay sởi.

Viêm đại tràng mạn và viêm đại tràng co thắt (Hội chứng ruột kích thích) có triệu chứng tương tự, nhưng chúng là hai bệnh khác nhau với nguyên nhân và phương pháp điều trị khác biệt.

Tương tự, khó thở có thể do nhiều bệnh lý khác nhau như hen phế quản, tắc nghẽn phổi mãn tính (COPD), và các bệnh lý khác với triệu chứng tương tự. Do đó, dù triệu chứng có thể giống nhau, nguyên nhân và phương pháp điều trị có thể hoàn toàn khác nhau.

2. Mỗi đơn thuốc cần phù hợp với từng cá nhân và tình trạng bệnh cụ thể

Mặc dù triệu chứng có thể giống nhau, nhưng việc sử dụng thuốc phải được điều chỉnh theo:

Độ tuổi: Sơ sinh, trẻ nhỏ, trẻ em, và người cao tuổi có nhu cầu liều lượng và liệu trình khác nhau.

Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú: Cần tránh thuốc ảnh hưởng đến thai nhi hoặc sữa mẹ. Sử dụng thuốc của người khác có thể nguy hiểm.

Bệnh nền: Những người có bệnh nền như dạ dày, tim mạch, hay đái tháo đường cần tránh dùng nhiều loại thuốc để không gây tác động bất lợi.

Hệ miễn dịch yếu: Cần bổ sung thuốc tăng cường đề kháng và tuân thủ đơn thuốc đã kê.

Dị ứng thuốc: Dị ứng, đặc biệt với kháng sinh, cần tránh tự ý sử dụng thuốc để giảm nguy cơ phản ứng.

Tương tác thuốc: Sử dụng thuốc không đúng cách có thể gây tương tác không mong muốn hoặc giảm hiệu quả của thuốc khác.

Lưu ý với sinh viên Cao đẳng dược cô chia sẻ thêm: Mỗi đơn thuốc phải được sử dụng đúng thời điểm và phù hợp với tình trạng cá nhân. Việc sử dụng đơn thuốc cũ hoặc của người khác có thể dẫn đến tác dụng phụ nguy hiểm và giảm hiệu quả điều trị.

3. Cần điều chỉnh thuốc theo tình trạng bệnh và phản ứng

Dù đơn thuốc ban đầu có thể chính xác, sau một thời gian cần xem xét và điều chỉnh:

Tăng liều hoặc thay đổi thuốc nếu không đạt hiệu quả mong đợi.

Ngưng hoặc thay thuốc nếu xuất hiện tác dụng phụ không mong muốn.

Mỗi người có mức độ đáp ứng và tiến triển bệnh khác nhau, vì vậy thuốc cần được điều chỉnh riêng biệt cho từng trường hợp. Không nên tự ý dùng lại đơn thuốc cũ của mình hoặc của người khác. Cần sử dụng thuốc đúng cách để tránh tai biến và tác động không mong muốn.

Đối với việc sử dụng thuốc lâu dài, cần hạn chế liều lượng và thời gian sử dụng, đồng thời theo dõi các chỉ số sinh hóa và chức năng cơ quan để tránh tác động phụ và nguy cơ gây bệnh mới. Việc này đặc biệt quan trọng để bảo vệ các cơ quan nội tạng như tim, gan, thận, và thượng thận khỏi bị tổn thương.

Nguồn: Tin y tế – Trường Cao đẳng Y dược Pasteur