Thuốc Paracetamol hay acetaminophen hiện đang là một trong những thuốc giảm đau hạ sốt được sử dụng rộng rãi nhất ở Việt Nam. Cùng tìm hiểu công dụng, chỉ định và những lưu ý khi sử dụng thuốc.
- Tác dụng và cách sử dụng của thuốc rowatinex
- Tác dụng của thuốc Acyclovir như thế nào?
- Những công hiệu của thuốc Spasmaverine bạn nên biết
Những điều cần biết khi dùng thuốc paracetamol 500mg
Tác dụng của thuốc paracetamol
Paracetamol (hay acetaminophen – APAP) có tác dụng giảm đau, hạ sốt, khác với aspirin thuốc hầu như không có tác dụng chống viêm. Thông thường, paracetamol được người dân sử dụng phổ biến khi đau đầu, đau cơ, đau khớp, đau lưng, đau răng… Thuốc cũng có tác dụng giảm đau trong trường hợp viêm khớp nhẹ nhưng ít tác dụng nếu viêm khớp nặng. Trong các sản phẩm được lưu thông trên thị trường, hàm lượng 500mg là thông dụng nhất.
Ngoài ra, paracetamol được đóng gói dưới các dạng và hàm lượng khác như:
- Viên nén 250, 325, 500m – dạng uống.
- Ống gel 500mg – dạng uống.
- Dung dịch hàm lượng 160 mg/5 ml (120ml, 473ml); 500 mg/5 ml (240ml) – dạng uống.
- Siro (ví dụ biệt dược Triaminic® 160 mg/5ml (118ml)) – dạng uống.
Khuyến cáo khi sử dụng paracetamol
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi sử dụng bất kỳ biệt dược hoặc thực phẩm chức năng nào, hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ. Cần lưu ý không uống thuốc quá liều vì có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, nghiêm trọng có thể dẫn tới tử vong. Đối với paracetamol, liều tối đa cho người lớn mỗi ngày là không quá 4g.
- Đối với trẻ em: có các sản phẩm paracetamol bào chế riêng với dạng và hàm lượng thích hợp cho lứa tuổi, thận trọng cho bé uống thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.
- Sử dụng dụng cụ đo chuyên dụng để đảm bảo liều lượng khi sử dụng paracetamol dạng lỏng. Bạn nên lắc đều thuốc trước mỗi lần sử dụng. Còn đối với thuốc dạng viên nén, viên nhai thì phải nhai kỹ rồi mới nuốt.
- Vệ sinh tay sạch và khô trước khi cầm thuốc.
- Sử dụng thuốc dạng sủi bọt cần lưu ý pha đủ nước (ít nhất 118 ml nước), khuấy đều sau đó uống ngay.
- Đối với thuốc paracetamol đặt hậu môn không được uống và trước khi đặt thuốc nên rửa tay thật sạch, hãy cố gắng làm rỗng ruột và bàng quang trước khi đặt và để có kết quả tốt nhất, bạn nên nằm xuống sau đó chèn thuốc vào hậu môn, giữ cho viêm thuốc trong hậu môn khoảng vài phút, thuốc sẽ tan ra nhanh chóng trong đó. Lưu ý không nên đi vệ sinh hoặc tắm khi đang phải đặt thuốc.
- Hãy ngưng sử dụng thuốc trong các trường hợp: vẫn bị sốt sau 3 ngày sử dụng, vẫn bị đau sau 5-7 ngày điều trị, cơ thể xuất hiện những biểu hiện lạ, các triệu chứng bệnh ngày càng tồi tệ hơn.
- Bảo quản paracetamil ở nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng trực tiếp, tránh ẩm. Thuốc đặt hậu môn cần được bảo quản ở nhiệt độ phòng hoặc được bảo quản trong tủ lạnh.
Thuốc paracetamol được sử dụng khá phổ biến trong đời sống
- Liều hạ sốt, giảm đau: 325-650mg, mỗi liều cách nhau từ 4-6 tiếng hoặc 1g uống sau mỗi 6-8 giờ uống hoặc đặt hậu môn. Viên nén paracetamol 500mmg có thể uống 2 viên sau mỗi 4-6 tiếng.
- Liều giảm đau:
- Giảm đau: Dạng uống hoặc đặt hậu môn: lớn hơn hoặc bằng 1 tháng dùng 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ nếu cần.
Liều dùng cho trẻ em
- Đối với trẻ sinh non tháng 28-32 tuần: sử dụng đường tiêm tĩnh mạch (20mg/kg mũi đầu và 10mg/kg mỗi liều tiếp theo), cách nhau khoảng 12 giờ. Liều dùng đường uống là 10-12 mg/kg/liều. Liều thuốc đặt trực tràng là 20mg/kg. Đối với trẻ sinh non, không dùng quá liều 40mg/kg/ngày.
- Đối với trẻ trẻ sơ sinh non tháng 32-37 tuần và trẻ sơ sinh dưới 10 ngày: sử dụng đường tiêm tĩnh mạch (20 mg/kg mũi đầu và 10 mg/kg/liều các lần sau), mỗi liều dùng cách nhau 6 giờ. Theo đường uống: 10-15 mg/kg/liều. Trực tràng: 30 mg/kg sau đó 15 mg/kg/liều mỗi 8 giờ. Liều tối đa là 60 mg/kg/ngày.
- Đối với trẻ sơ sinh tròn hoặc lớn hơn 10 ngày: Tiêm tĩnh mạch liều 20 mg/kg tiếp theo là 10 mg/kg/liều mỗi 6 giờ. Uống: 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ.Trực tràng: 30 mg/kg; sau đó 20 mg/kg/liều mỗi 6-8 giờ. Liều tối đa hàng ngày: 90 mg/kg/ngày.
- Trẻ em nhỏ hơn 2 tuổi: Tiêm tĩnh mạch: 7,5 đến 15 mg/kg/liều mỗi 6 giờ. Liều tối đa: 60 mg/kg/ngày.
- Từ 2 đến 12 tuổi: Tiêm tĩnh mạch: 15 mg/kg mỗi 6 giờ hoặc 12,5 mg/kg mỗi 4 giờ. Liều đơn tối đa 15 mg/kg. Uống: 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ khi cần thiết không được uống quá 5 liều trong 24 giờ.
Cách ước lượng liều khuyến các khác được các nhà sản xuất đưa ra như sau đây:
- 2,7-5,3 kg: 0-3 tháng: 40 mg.
- 5,4-8,1 kg: 4-11 tháng: 80 mg.
- 8,2-10,8 kg: 1-2 tuổi: 120 mg.
- 10,9-16,3 kg: 2-3 tuổi: 160 mg.
- 16,4-21,7 kg: 4-5 tuổi: 240 mg.
- 21,8-27,2 kg: 6-8 tuổi: 320 mg.
- 27,3-32,6 kg: 9-10 tuổi: 400 mg.
- 32,7-43,2 kg: 11 tuổi: 480 mg.
Tác dụng phụ của thuốc paracetamol
- Thuốc có thể khiến bạn gặp phải một số phản ứng phụ như: sưng mặt, môi, lưỡi bất thường.
- Bị sốt nhẹ, buồn nôn, đau dạ dày, chán ăn.
- Nước tiểu, phân có màu sậm, da vàng.
Một số điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc paracetamol
- Không sử dụng các thuốc điều trị ho, cảm lạnh, dị ứng, cảm lạnh, giảm đau mà không có hướng dẫn của bác sĩ.
- Paracetamol có thể có trong các biệt dược khác nhau, cần đọc kỹ thành phần thuốc để tránh quá liều.
- Không uống rượu, các chất có cồn hoặc chất kích thích khi đang sử dụng paracetamol.
- Cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng kể cả thuốc đã được kê toa, không được kê toa, vitamin, khoáng chất, thảo dược, thực phẩm chức năng.
- Chú ý tương tác thuốc, một số thuốc tương tác với paracetamol như: Amitriptyline, Amlodipine, Amoxicillin, Aspirin, Atorvastatin, Caffeine,…Ngoài ra, Paracetamol tương tác với rượu (Ethanol) có thể gây ra các phản ứng tương đối nghiêm trọng và ảnh hưởng đến gan.
- Liều acetaminophen tối đa không được vượt quá 4g đối với người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên. Người lớn và thành thiếu niên nặng ít nhất 50 kg không nên uống hơn 1g trong 1 liều.
- Hãy liên hệ với bác sĩ ngay nếu thấy bệnh tình trở nặng hơn, xấu đi khi sốt kéo dài hơn 3 ngày, đau dai dẳng lâu hơn 10 ngày ở người lớn và 5 ngày ở trẻ em, 3 ngày với trẻ sơ sinh.
- Liên hệ ngay với bác sĩ nếu bạn hoặc bé bị đau cổ họng nghiêm trọng, kéo dài hơn 2 ngày.
- Đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú không được sử dụng thuốc khi chưa có lời khuyên của bác sĩ.
Trên đây là những thông tin hữu ích về công dụng, chỉ định và những lưu ý khi sử dụng thuốc paracetamol do Cao đẳng Y dược Pasteur tổng hợp.