Ung thư máu là một dạng bệnh lý ác tính với nguy cơ tử vong cao. Triệu chứng ban đầu của bệnh thường không rõ ràng, chuyển sang giai đoạn muộn thì các triệu chứng mới trở nên cụ thể hơn. Do đó, việc tìm hiểu về bệnh, nhận biết các dấu hiệu sớm và tiến hành thăm khám kịp thời là rất quan trọng để điều trị hiệu quả.
- Các câu hỏi thường gặp về u máu
- Giá chụp MRI là bao nhiêu? Những yếu tố nào quyết định đến giá chụp MRI?
1. Mắc bệnh ung thư máu là do đâu?
Cô Nguyễn Thị Trúc Li – Giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Ung thư máu, hay còn gọi là ung thư huyết học, có thể được gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau bao gồm:
Yếu tố Di truyền: Một số dạng ung thư máu có thể có yếu tố di truyền, với nguy cơ cao hơn nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Yếu tố Môi trường: Tiếp xúc với hóa chất độc hại, như thuốc trừ sâu, dung môi công nghiệp, và bức xạ có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư máu.
Yếu tố Sinh học: Một số bệnh lý di truyền hoặc bất thường di truyền, như hội chứng Down hay bệnh bạch cầu mạn tính, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư máu.
Hệ miễn dịch yếu: Những người có hệ miễn dịch bị suy yếu, như những người nhiễm HIV/AIDS hoặc những người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch, có nguy cơ cao mắc ung thư máu.
Tình trạng sức khỏe hiện tại: Một số bệnh lý huyết học trước đó, như thiếu máu ác tính hoặc rối loạn tủy xương, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư máu.
Tuổi tác và Giới tính: Một số loại ung thư máu thường gặp hơn ở người lớn tuổi hoặc có sự khác biệt về giới tính trong tỷ lệ mắc bệnh.
Lối sống và chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống không cân bằng, thiếu vitamin và khoáng chất, cùng với lối sống không lành mạnh có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Mặc dù các yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư máu, nhưng không phải lúc nào chúng cũng dẫn đến bệnh, và có nhiều người mắc ung thư máu mà không có yếu tố nguy cơ rõ ràng.
2. Phân loại ung thư máu
Ung thư máu hiện được phân loại thành ba nhóm chính như sau:
Bệnh bạch cầu
Bệnh bạch cầu xảy ra khi các tế bào ung thư tấn công mô tạo máu, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Trong trường hợp này, các tế bào bạch cầu trong máu sẽ phản ứng quá mức với các yếu tố gây bệnh, dẫn đến sự phát triển và phân chia không kiểm soát.
Ung thư hạch (Lymphoma)
Ung thư hạch là tình trạng ung thư hình thành trong hệ bạch huyết, một mạng lưới mạch rộng lớn tương tự như mạch máu. Hệ bạch huyết phân nhánh đến nhiều mô trong cơ thể và chứa chất lỏng gọi là bạch huyết, với các tế bào bạch huyết có nhiệm vụ tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn và virus. Khi các tế bào lympho T và B trong bạch cầu biến đổi theo hướng xấu, chúng có thể gây ra ung thư hạch, hình thành các khối u ác tính ảnh hưởng đến hạch bạch huyết và các cơ quan khác.
U tủy
U tủy xuất hiện khi các tế bào huyết tương phát triển bất thường, tạo thành các khối u ác tính. Các khối u này nhân lên một cách không trật tự và có thể phân tán đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Những khối u này tiết ra hóa chất làm giảm lượng canxi trong xương, dẫn đến sự yếu đuối và dễ gãy của xương theo thời gian.
3. Các dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư máu
Chia sẻ thêm với sinh viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cô cho biết:
Nhận biết sớm ung thư máu có thể gặp khó khăn do các triệu chứng có thể mơ hồ và không đặc trưng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu sớm cần lưu ý bao gồm:
Mệt mỏi và yếu đuối: Cảm giác mệt mỏi bất thường, ngay cả khi nghỉ ngơi, có thể là dấu hiệu của thiếu máu do ung thư máu.
Sốt và nhiễm trùng thường xuyên: Sự gia tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc sốt không rõ nguyên nhân có thể là kết quả của hệ miễn dịch suy yếu.
Chảy máu và bầm tím: Chảy máu bất thường, chẳng hạn như chảy máu mũi, chảy máu nướu răng, hoặc bầm tím dễ dàng, có thể là dấu hiệu của các vấn đề về đông máu.
Đau xương hoặc khớp: Đau nhức ở các khớp hoặc xương, đặc biệt nếu đau không giảm hoặc không có lý do rõ ràng, có thể liên quan đến ung thư máu.
Sụt cân không lý do: Giảm cân nhanh chóng và không có lý do rõ ràng có thể là một dấu hiệu của ung thư máu.
Hạch bạch huyết sưng: Sưng hoặc cứng ở các hạch bạch huyết, đặc biệt là ở cổ, nách hoặc bẹn, có thể là dấu hiệu của ung thư hạch.
Ra nhiều mồ hôi đêm: Mồ hôi đêm quá mức, đặc biệt khi không phải do nhiệt độ hoặc hoạt động, có thể là dấu hiệu của bệnh lý ác tính.
Ăn không ngon miệng và buồn nôn: Mất cảm giác thèm ăn hoặc cảm giác buồn nôn không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của bệnh.
Khó thở hoặc ho kéo dài: Ho kéo dài hoặc khó thở, không cải thiện với thuốc điều trị thông thường, có thể liên quan đến tình trạng bệnh.
Vết loét miệng hoặc họng không lành: Vết loét lâu không lành hoặc đau họng kéo dài có thể là dấu hiệu của ung thư máu.
Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nào trong số này hoặc có mối lo ngại về sức khỏe, việc thăm khám và kiểm tra y tế sớm là rất quan trọng để có chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Nguồn: Tin tức y tế – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur